Trong thời đại công nghệ số 4.0, việc tiếp cận các dịch vụ trực tuyến không còn quá xa lạ và khó khăn đối với mọi người thì việc cung cấp bộ kít test tự xét nghiệm HIV thông qua trang web là một cách tiếp cận trực tuyến sáng tạo và hiệu quả. Đây cũng là một phương pháp thay thế để tiếp cận những nhóm quần thể đích khó tiếp cận.

Những năm gần đây, tỉ lệ người nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng có xu hướng ngày càng trẻ hóa, người nhiễm HIV phần lớn lây qua quan hệ tình dục không an toàn, trong đó nhóm đối tượng có nguy cơ cao nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) đang được cảnh báo là một trong những nhóm nguy cơ chính của dịch HIV. Theo số liệu người nhiễm mới HIV 9 tháng đầu năm 2024 tại Nam Định cho thấy 72,73% người nhiễm HIV lây qua đường tình dục, trong đó lây qua quan hệ tình dục đồng giới nam chiếm 18,18%, chủ yếu là người trẻ tuổi. Đặc biệt trong thời đại công nghệ, sự kết nối, giao lưu trong nhóm nguy cơ cao trở nên dễ dàng hơn với các hội nhóm trên mạng xã hội, dẫn đến việc nảy sinh các mối quan hệ không lành mạnh, một người quan hệ với nhiều bạn tình, từ đó làm cho nguy cơ lây nhiễm HIV trong nhóm này càng trở nên phức tạp hơn.

Vì vậy, lĩnh vực xét nghiệm HIV luôn được chú trọng và đổi mới nhằm phù hợp với nhu cầu của xã hội và hơn nữa là đáp ứng kịp thời với tình hình dịch HIV/AIDS. Tại Nam Định đang triển khai đa dạng các mô hình dịch vụ tư vấn xét nghiệm HIV bao gồm: xét nghiệm tại cơ sở y tế, xét nghiệm dựa vào cộng đồng do nhân viên tiếp cận cộng đồng thực hiện, xét nghiệm HIV lưu động cho cán bộ y tế thực hiện và mô hình tự xét nghiệm HIV thông qua trang web http://tuxetnghiem.vn. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện mô hình xét nghiệm HIV online bước đầu được đánh giá cao, đem lại nhiều tiện ích cho người dùng.

Chỉ với 1 chiếc điện thoại thông minh bất cứ người nào, ở bất cứ đâu khi có nhu cầu muốn xét nghiệm HIV truy cập trang web, có thể tạo tài khoản của riêng mình để đặt bộ kít tự xét nghiệm HIV hoàn toàn miễn phí và bảo mật. Khách hàng có thể tự đến lấy tại địa điểm được thông báo trên trang web hoặc đặt hàng chuyển về tận nhà (khách hàng trả phí ship). Để khách hàng biết cách sử dụng, trên web có một video minh họa cùng với hướng dẫn từng bước thực hiện xét nghiệm, khách hàng xem kỹ video để thực hiện cho đúng và trong mỗi bộ xét nghiệm đều có hướng dẫn sử dụng tiếng việt và có hình ảnh cụ thể kèm theo. Chỉ sau 20 phút khách hàng đã biết được kết quả.

Ngoài ra các nhóm đối tượng nguy cơ cao khi biết đến sự tiện ích của mô hình xét nghiệm HIV online cũng sẽ chia sẻ mô hình xét nghiệm này trên các hội nhóm của họ thông qua mạng xã hội facebook, instagram…Việc tăng cường truyền thông mô hình xét nghiệm HIV online nên ngày càng nhiều đối tượng nguy cơ cao, những người gặp khó khăn trong việc tiếp cận dịch vụ y tế đều có thể tiếp cận đến mô hình xét nghiệm HIV online để kiểm tra sức khỏe của mình mà không phải e ngại khi đến cơ sở y tế. Bên cạnh đó các cán bộ y tế làm công tác tư vấn xét nghiệm thông qua các ứng dụng mạng xã hội: facebook, zalo, instagram… cũng dễ dàng tiếp cận tư vấn, hỗ trợ kết nối sau xét nghiệm cho các khách hàng.

Cấp sinh phẩm tự xét nghiệm HIV online sẽ mở ra một kênh mới lan tỏa dịch vụ xét nghiệm HIV đến cộng đồng để họ chủ động kiểm soát sức khỏe của mình và của người thân trong thời gian tới. Hi vọng với cách tiếp cận xét nghiệm HIV mới trong thời đại số sẽ giúp chúng ta đạt được mục tiêu đề ra năm 2030 95% người nhiễm HIV trong cộng đồng biết được tình trạng nhiễm HIV của mình.                         

Nguyễn Thùy