Cơ thể chúng ta luôn cần một lượng lớn chất
dinh dưỡng đa lượng protein, chất béo và carbohydrate. Còn vi chất dinh
dưỡng là các chất mà cơ thể chúng ta chỉ cần với một lượng rất nhỏ và quan
trọng là không được sản xuất trong cơ thể và phải được cung cấp từ chế độ ăn
uống hàng ngày. Tuy nhiên, nếu thiếu sẽ gây nên những hậu quả nghiêm trọng đối
với sức khỏe bởi các vi chất dinh dưỡng này tham gia vào việc xây dựng nên các
tế bào, các mô, tham gia nhiều chức năng quan trọng như điều hòa chuyển hóa
năng lượng; tăng cường miễn dịch; chống oxy hóa; hỗ trợ chức năng hô hấp,
tim mạch, tuần hoàn,… Chỉ có một lượng nhỏ nhưng khi thiếu lại thường diễn ra
thầm lặng, khó nhận biết. Nếu không được phát hiện sớm, có thể làm trẻ chậm
phát triển thể chất và tâm thần, làm suy yếu các chức năng vận động, miễn dịch,
tiêu hóa, bệnh lý tim mạch, thậm chí đột quỵ…
Ảnh minh họa
Có khoảng 90 các vi chất dinh dưỡng khác nhau cần
thiết cho cơ thể, bao gồm các vitamin tan trong nước như: Nhóm B, C;
các vitamin tan trong chất béo như: A, D, E, K và các chất khoáng như sắt, Kẽm,
Iod, Đồng, Mangan, Magie,… Để phòng ngừa tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng ở
trẻ em, các bậc cha mẹ nên bắt đầu từ giai đoạn bào thai bằng việc bổ sung đầy
đủ dưỡng chất cho mẹ và thai nhi. Sau khi sinh, trong 6 tháng đầu đời trẻ cần
được ưu tiên bú sữa mẹ hoàn toàn và mẹ cần chú ý ăn uống đầy đủ các loại thực
phẩm, thuốc bổ tổng hợp để cung cấp cho trẻ nguồn sữa mẹ giàu dưỡng chất. Từ 6
tháng tuổi, trẻ được ăn dặm để bổ sung nguồn vi chất dinh dưỡng bên cạnh sữa
mẹ. Khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ cần phải đảm bảo 4 nhóm chất chính, đó là
tinh bột, đạm, đường và béo. Chế độ ăn cân đối, hợp lý, phối hợp đa dạng thực
phẩm giàu vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc
phòng ngừa thiếu hụt vi chất.
Các nguồn thực phẩm cung cấp các vi chất:
+ Sắt có nhiều trong
gan, thịt động vật, lòng đỏ trứng gà, tim heo, mộc nhĩ, nấm hương,…
+ Kẽm có nhiều trong
Hàu, thịt đỏ, một số hải sản, gia cầm, trứng, sữa, ngũ cốc nguyên hạt
+ Magie có nhiều trong
các loại đậu, hạt, bông cải xanh, chuối, xoài, dưa hấu,…
+ Iod có nhiều trong
muối Iod, cá biển, rong biển,…
+ Vitamin A có nhiều
trong gan, thịt, trứng, củ quả có màu vàng, đỏ, rau màu xanh sẫm
+ Vitamin C có nhiều
trong cam, quýt, bưởi, ổi chín, rau cải, rau muống, rau ngót, cà chua,…
+ Vitamin D thu được
qua tiếp xúc với ánh nắng và các thực phẩm như: dầu cá, trứng, gan.
+ Vitamin B1 có nhiều
trong ngũ cốc, sản phẩm từ men bia,…
+ Vitamin B3 có nhiều
trong gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh đậm,…
+ Vitamin B5 có nhiều
trong thịt, trứng, gan, cá, rau xanh, nấm, các loại đậu, …
+ Vitamin B6 có nhiều
trong bơ, chuối, đậu đỗ, khoai tây, cá, thịt gia cầm, cà rốt, cải bắp,…
+ Vitamin B9 có nhiều
trong rau có màu xanh đậm, các loại trái cây chua như cam, bưởi, gan, trứng,…
+ Vitamin B12 Do vi
sinh vật tạo ra, bản thân động vật và thực vật không tự tạo được.
CN. Vũ Văn Trình