Đau
thần kinh tọa là gì?
Đau dây thần kinh tọa
là cảm giác đau nhức âm ỉ và khó chịu do dây thần kinh tọa bị kích thích. Cơn
đau thường bắt đầu ở khu vực thắt lưng và hông, sau đó lan xuống mông, cẳng
chân và bàn chân. Phần lớn các trường hợp đau thần kinh tọa đều có thể tự khỏi
sau một khoảng thời gian.
Đối với nữ giới
trưởng thành, việc bị đau thần kinh tọa không ảnh hưởng nhiều đến khả năng mang
thai. Tuy nhiên, cảm giác đau vùng thắt lưng và hông có thể gia tăng khi bụng
bầu phát triển rõ rệt.
Tình
trạng đau thần kinh tọa trong thai kỳ
Ngoài các trường hợp
kể trên, phụ nữ còn có thể gặp phải các triệu chứng đau thần kinh tọa trong
chính thời kỳ mang thai. Biểu hiện phổ biến nhất là cảm giác ê ẩm ở vùng thắt
lưng. Theo các báo cáo y tế, tỷ lệ phụ nữ bị đau lưng khi mang thai dao động từ
50% đến 80%.
Nguyên nhân chủ yếu là do:
- Sự gia tăng
hormone thai sản như relaxin, khiến dây chằng và khớp nối bị nới
lỏng hoặc căng cứng quá mức, đặc biệt ở vùng xương chậu.
- Cân nặng và
vị trí thai nhi gây áp lực lên dây thần kinh tọa, xương chậu và
khớp hông.
Triệu chứng thường gặp
Đau thần kinh tọa khi mang thai tuy không nguy hiểm nhưng có thể ảnh hưởng
đến sinh hoạt hằng ngày. Một
số triệu chứng điển hình gồm:
- Cơn đau kéo dài liên tục ở một bên
mông hoặc chân
- Cảm giác đau âm ỉ chạy dọc từ mông
đến đùi, bắp chân và bàn chân
- Đau buốt, tê hoặc yếu chân
- Khó khăn trong việc di chuyển,
ngồi xuống hay đứng lên
Đặc biệt, việc ngồi
hoặc đứng quá lâu có thể khiến cơn đau trở nên tồi tệ hơn. Do đó, bác sĩ khuyên
mẹ bầu nên thay đổi tư thế thường xuyên để giữ cơ thể thoải mái.
Nếu xuất hiện thêm
các triệu chứng như: chóng mặt, đau đầu, chảy máu vùng kín, mẹ bầu cần
đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Một
số cách giảm đau hiệu quả tại nhà
Khi bị đau thần kinh
tọa lúc mang thai, mẹ bầu có thể áp dụng các biện pháp sau để cải thiện triệu
chứng:
- Chườm ấm: Dùng khăn mềm được hâm nóng chườm
lên vùng lưng và hông
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Nên nằm nghỉ trên đệm mềm vừa
phải, duỗi chân thoải mái
- Tư thế ngủ phù hợp: Ngủ nghiêng về bên không đau, sử
dụng gối kê giữa hai chân để hỗ trợ xương chậu
- Kiểm soát cân nặng: Tăng cân đều đặn và hợp lý, tránh
tăng cân quá nhanh gây áp lực lên dây thần kinh tọa
Theo khuyến cáo, phụ
nữ có chỉ số BMI bình thường nên tăng khoảng 25–30 pounds (khoảng 11–13.5kg)
trong suốt thai kỳ.
Các
phương pháp hỗ trợ điều trị
1.
Mát xa cho mẹ bầu
Mát xa là phương pháp
được đánh giá cao trong việc giảm đau và thư giãn. Bác sĩ Rachel Beider, nhà
vật lý trị liệu nổi tiếng, khuyên nên sử dụng kỹ thuật mát xa mô sâu (deep tissue massage) để hỗ trợ thư giãn cơ vùng
lưng và hông. Thiết bị hỗ trợ như con lăn hoặc bóng tennis cũng có thể giúp thư
giãn cơ hình lê và cơ đùi hiệu quả.
2.
Bổ sung khoáng chất magie
Magie đóng vai trò
quan trọng trong hoạt động thần kinh. Tuy nhiên, nhiều mẹ bầu vẫn thiếu hụt
khoáng chất này. Việc bổ sung magie đúng cách sẽ giúp tái tạo dây thần kinh
tọa và giảm nguy cơ viêm. Có thể bổ sung magie qua thực phẩm, viên
uống hoặc kem dưỡng/massage chứa magie – nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ
trước khi sử dụng.
3.
Vận động bơi lội
Bơi lội là hình thức
vận động nhẹ nhàng nhưng hiệu quả đối với mẹ bầu bị đau thần kinh tọa. Nước
giúp nâng đỡ cơ thể, giảm áp lực lên các khớp và dây thần kinh. Ngoài ra, nhiệt
độ nước còn giúp làm dịu vùng lưng, hông và đùi bị đau, đồng thời cải thiện sức
khỏe tổng thể, hỗ trợ việc sinh nở dễ dàng hơn.
Kết
luận
Đau thần kinh tọa khi
mang thai là tình trạng phổ biến nhưng không quá nguy hiểm nếu được chăm sóc
đúng cách. Việc áp dụng các biện pháp hỗ trợ như mát xa, bổ sung khoáng chất,
duy trì vận động nhẹ nhàng như bơi lội và nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp mẹ bầu giảm
bớt cảm giác khó chịu, nâng cao chất lượng cuộc sống trong thai kỳ. Quan trọng
hơn hết, việc lắng nghe cơ thể và điều chỉnh sinh hoạt phù hợp sẽ giúp mẹ bầu
vượt qua giai đoạn này một cách an toàn và thoải mái.
Bài viết mang tính
tham khảo. Trong mọi trường hợp nghi ngờ rối loạn thần kinh hoặc có triệu chứng
đau bất thường khi mang thai, mẹ bầu cần đến khám và tư vấn tại cơ sở y tế
chuyên khoa.