Hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến tim mạch, phổi và da mà
còn là kẻ thù thầm lặng của khả năng
sinh sản, đặc biệt ở phụ nữ. Theo các nghiên cứu y học, nguy cơ thai ngoài tử cung (TNTC) ở
người hút thuốc cao gấp 3 lần so
với người không hút – một con số khiến các bác sĩ sản khoa không khỏi lo ngại.
📌 TNTC –
Biến chứng nguy hiểm, có thể tử vong
TNTC xảy ra khi trứng đã thụ tinh không làm tổ trong buồng
tử cung mà phát triển ở vị trí khác, phổ biến nhất là vòi tử cung. Tình trạng này không thể tiến triển thành một thai kỳ
bình thường, dễ dẫn đến vỡ khối thai, chảy máu ổ bụng và đe dọa tính mạng người mẹ.
❗ Vì sao
hút thuốc gây thai ngoài tử cung?
Nhiều người vẫn nghĩ thuốc lá chỉ ảnh hưởng đến phổi. Trên
thực tế, nicotine và hơn 7.000 chất độc
trong khói thuốc có thể tác động đến toàn bộ hệ thống sinh sản. Dưới đây
là những cơ chế chính lý giải vì sao hút thuốc làm tăng nguy cơ TNTC:
1.
Làm rối
loạn chức năng vòi tử cung:
o Nicotine và carbon monoxide làm giảm nhu động của các tế bào lông chuyển trong vòi tử
cung – bộ phận giúp “đẩy” trứng đã thụ tinh về tử cung.
o Khi chức năng này bị ức chế, trứng có thể bị giữ lại và làm
tổ sai vị trí, thường là ở vòi tử cung.
2.
Giảm co
bóp vòi tử cung:
o Hút thuốc làm giảm hoạt động của các sợi cơ trơn trong vòi
tử cung, làm chậm quá trình di chuyển của phôi thai.
3.
Ảnh hưởng
đến nội tiết tố sinh sản:
o Thuốc lá làm giảm nồng độ estrogen và progesteron – hai hormon quan trọng điều hòa hoạt động
sinh sản, bao gồm quá trình làm tổ của phôi và vận chuyển trứng.
4.
Tăng nguy
cơ viêm nhiễm vùng chậu:
o Người hút thuốc có nguy cơ cao bị nhiễm khuẩn do hệ miễn
dịch suy giảm. Nhiễm khuẩn sinh dục là một trong những nguyên nhân chính gây
viêm vòi tử cung và dẫn đến TNTC.
5.
Gây hẹp
mạch máu và thiếu oxy mô:
o Hút thuốc khiến máu ít oxy, ảnh hưởng đến sự phát triển và
làm tổ của trứng đã thụ tinh. Trong môi trường không thuận lợi, phôi có thể bám
vào bất kỳ vị trí nào, kể cả ngoài tử cung.
👩⚕️ Những ai
cần đặc biệt lưu ý?
- Phụ nữ hút thuốc chủ động hoặc thụ động (sống cùng người hút thuốc).
- Người đang điều trị vô sinh
hiếm muộn hoặc từng bị TNTC.
- Người có tiền sử viêm vùng
chậu, viêm phần phụ, hoặc từng nạo hút thai.
🛑 Lời
khuyên từ bác sĩ
- Ngưng
hút thuốc trước khi có thai
là cách tốt nhất để bảo vệ khả năng sinh sản.
- Nếu bạn đã từng TNTC, tuyệt đối
tránh hút thuốc vì nguy cơ tái phát rất cao.
- Không nên để bản thân tiếp xúc
thường xuyên với khói thuốc thụ động,
đặc biệt trong thời kỳ chuẩn bị mang thai hoặc đang điều trị sinh sản.
- Thai phụ cần được siêu âm sớm (tuần 5–7) để xác
định vị trí làm tổ của thai, nhất là khi có yếu tố nguy cơ cao như hút
thuốc lá.